Deur Emsie Martin
Om by ʼn skuldvrye finansiële doelwit uit te kom, moet jy seker maak jy ken jou regte as verbruiker en dat dit wel toegepas word. Suid-Afrikaners het die reg om dienste of produkte van hoë gehalte te ontvang en moet ook geensins uitgebuit word nie wat tot gevolg sal hê dat hulle hul swaarverdiende geld in die water te gooi.
Hier is ʼn paar dinge waarvan die verbruiker bewus moet wees wanneer aansoek gedoen word vir sekere vorms van krediet:
Verbruikersregte volgens die Nasionale Kredietreguleerder in terme van die Nasionale Kredietwet:
- Reg om aansoek te doen om krediet.
- Beskerming teen diskriminasie ten opsigte van krediet.
- Reg op redes indien krediet afgekeur word.
- Reg op inligting en dokumentasie te ontvang in die taal van hul keuse.
- Reg op inligting en dokumentasie in eenvoudige en verstaanbare taal.
- Dokumentasie te ontvang in hulle verkose ‘aflewering/ontvang’-opsie.
- State te ontvang sonder enige kostes daaraan verbonde.
- Hulle gratis kredietverslag een keer ʼn jaar te kan ontvang of van ʼn geregistreerde kredietburo aan te vra, asook verkeerde inligting te bevraagteken of ʼn dispuut aan te gaan (indien bewyse gestaaf kan word).
- Reg op vertroulike inligting.
- Aansoek te doen vir skuldhersiening/-bestuur/-berading.
Matthys Potgieter, skuldkenner by DebtSafe, beklemtoon dat dit belangrik is dat verbruikers hul huiswerk doen sodat hulle die beste beskikbare terme en tariewe kan kry wanneer hulle aansoek doen vir krediet en wat dan ook in hul begroting sal pas. Potgieter sê verbruikers moet ʼn kwotasie ontvang nog voordat enige kredietooreenkoms aanvaar word. Dié kwotasie moet die fooie en paaiemente duidelik aandui.
Wat word met roekelose uitleen bedoel?
- Alle kredietverskaffers moet bepaal of die verbruiker die lening kan bekostig en alle lenings moet in ʼn register aangeteken word sodat ʼn verbruiker nie in skuld gedompel word nie.
- Enige kredietgewer wat krediet verskaf sonder om in ag te neem of die kliënt die lening sal kan terugbetaal, mag skuldig wees aan roekelose uitleen. Daar kan swaar strawwe opgelê word en die kredietgewer mag selfs die reg ontneem word om die skuld te verhaal.
- ʼn Verbruiker sal nie beskerm word as hy of sy nie die vrae van die aansoekproses eerlik en volledig beantwoord het nie en in sulke gevalle sal die kredietverskaffer nie skuldig wees aan roekelose uitleen nie.
Waar mag verbruikers klagtes indien?
- Die Wet raai verbruikers aan om hulle klagtes direk met die maatskappy uit te sorteer, by gebreke waarvan ‘alternatiewe geskilbeslegting’ soos die ombudsman gebruik moet word.
- Indien die verbruiker probeer het om die dispuut met die maatskappy uit te pluis en nie die gewenste reaksie verkry het nie, kan die verbruiker die volgende kantore kontak:
Vir enige klagte aangaande ʼn bank:
Die Ombudsman vir Bankdienste
Tel: 0860 662 837 / 0860 800 900
E-pos: info@obssa.co.za
www.obssa.co.za
Vir enige niebankkrediet, kredietburo of skuldberadingklag:
Krediet Ombudsman
Tel: 0861 662 837
Faks: 086 674 7414
E-pos: ombud@creditombud.org.za
Vir enige klagte aangaande skuldberaders/skuldberaad:
Die Nasionale Skuld Mediasie Vereniging
Tel: 086 111 6362
E-pos: info@ndma.rog.za
www.ndma.org.za
Voordat die Krediet Ombudsman gekontak word oor ʼn kredietburoklagte, kontak eers die kredietburo’s.
Transunion ITC
Tel: 0861 482
https://www.transunion.co.za/customer-support/contact-us
Experian
Tel: 0861 105 665
www.experian.co.za
Indien u nie tevrede is met die uitkoms van bogenoemde nie, nader die NKR.
Nasionale Krediet Reguleerder
Tel: 011 554 2600
www.ncr.org.za
BRONNE:
https://www.prokureur.co.za/index.php/verbruikersreg#no5
http://www.justice.gov.za/mc/vnbp/act2005-34_credit-act_afr.pdf
Foto krediet: