Wat is die rol van ’n voorsitter in ’n dissiplinêre verhoor?

Die rol van die voorsitter:

Die persoon wat die bewerings teen ’n werknemer/s oorweeg en enige reaksie hierop oorweeg, dikwels verwys na as die voorsitter, moet vry van vooroordeel teen die betrokke werknemer/s wees en moet ’n oop kop hou voordat hulle enige besluit neem. Die werkgewer is hoofsaaklik van plan om die feite vas te stel en is geregtig daarop om ’n voorlopige siening te maak van beide die feite en die dissiplinêre optrede, maar moet bereid wees om andersins oorreed te word.

Indien werkgewers formele prosesse deur dissiplinêre kodes of in terme van kollektiewe ooreenkomste vasstel, kan die vereistes streng en meer verwant wees aan die tribunaal verrigtinge.

Die voorsitter behoort ideaal iemand te wees wat:

• nie betrokke was by die voorval wat aanleiding gegee het tot die dissiplinêre bewerings nie;
• relatief senior of superior is tot die klag en die betrokke werknemer;
• geen persoonlike belang by die uitkoms, of ’n persoonlike of familie verhouding met die klaer hê nie; bloot die belang in die behoorlike uitvoering en funksionering van die werkgewer se onderneming.

Die werknemer het geen reg om deel te neem aan die verkiesing en aanstelling van die voorsittende beampte nie. Voorsitters hoef nie in die gewone sin voor te sit nie, maar moet in ’n ondersoekende hoedanigheid optree. Hulle moet egter waak teen die moontlikheid om ’n indruk van vooroordeel te skep. Werknemers wat voldoende redes verskaf waarom hulle glo dat die voorsitter vooroordelend is, of mag wees, mag versoek dat die voorsitter onttrek. Die aanstelling van ’n buiteparty wat tydens die ondersoek voorsit, skep nie noodwendig ’n persepsie van vooroordeel nie.

Die voorsitter moet:

• enige inligting wat in die werknemers se afwesigheid aan hulle gegee is, voorlê vir hulle terugvoer;
• hulleself daarvan weerhou om die saak in ’n privaat hoedanigheid met die persoon wat die werkgewer se saak voorlê te bespreek, tensy die voorsitter in ’n ondersoekende wyse optree;
• getuies vir die werknemers toelaat om te getuig, tensy hulle getuienis duidelik irrelevant of ’n duplikaat is;
• die ware feite vasstel, deur die bewerings en die relevansie daarvan tot die eintlike rede vir enige moontlike afdanking, in ag te neem;
• vermy om ’n verhoor in ’n kriminele opsig uit te voer en nie enige bevindinge van “skuld” maak nie; en
• geredelik geloofwaardige bewyse wat deur die betrokke werknemers aangebied word, in die proses om die feite vas te stel, in ag neem.

Outeur:  Lucindi van Zyl